Đặt những viên gạch đầu tiên vào xu hướng “nóng” nhất hiện nay, Viettel High Technology thể hiện tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám khác biệt của Viettel và đồng thời khẳng định vai trò dẫn dắt của Viettel trong kỷ nguyên số với khát vọng Metaverse “Make in Viet Nam”.

Thế giới rục rịch bước vào Metaverse

Mặc dù Metaverse (vũ trụ ảo) đã được manh nha từ gần 30 năm trước và được nhà văn người Mỹ Neal Stephenson nhắc đến trong cuốn tiểu thuyết Snow Crash năm 1992, nhưng đến nay, Metaverse mới thực sự bùng nổ trở thành một xu hướng công nghệ, sản phẩm mới. Cuối tháng 6/2021, Metaverse là “cơn sốt” thu hút sự chú ý khi CEO Facebook Mark Zuckerberg đề cập đến tham vọng biến Facebook từ mạng xã hội thành trung tâm của một vũ trụ ảo. Facebook đã mua lại Oculus từ năm 2014 và cải tiến sản phẩm qua nhiều phiên bản khác nhau; đồng thời mới đây kết hợp với hãng kính nổi tiếng Rayban để sản xuất kính thực tế tăng cường (AR). Họ coi Metaverse là "phiên bản kế nhiệm của Internet", cho phép con người thực sự có cảm giác “hiện diện bên trong” Internet chứ không chỉ là “tiếp cận” với Internet qua màn hình 2D như hiện nay. Theo tạp chí công nghệ nổi tiếng thế giới The Verge.com, Microsoft cũng đang bước vào cuộc đua xây dựng Metaverse chỉ vài ngày sau khi Facebook đổi thương hiệu thành Meta. Microsoft sẽ đưa Mesh, một nền tảng hợp tác cho trải nghiệm ảo, trực tiếp vào Microsoft Teams trong năm tới. Tương tự, Apple, Google và NVIDIA cũng đang đổ nhiều nguồn lực vào nghiên cứu các công nghệ 3D, thực tế ảo và thực tế tăng cường.

VHT làm chủ công nghệ tiên tiến của các hệ thống mô phỏng phục vụ huấn luyện, đào tạo trong quân đội

Có thể thấy, những năm gần đây, từ nhà sản xuất chip đến công ty giải trí khắp thế giới đều đang lên kế hoạch xây dựng Metaverse. Vũ trụ ảo được xem là tương lai công nghệ.

Nhiều định nghĩa được đưa ra về Metaverse song tựu chung, Metaverse là sự pha trộn giữa thế giới thực và thế giới ảo thông qua các công cụ AR, VR, mô hình mô phỏng, mạng Internet và công nghệ lõi. Metaverse được đánh giá sẽ trở thành cuộc cách mạng lớn nhất của nền tảng máy tính từ trước tới nay, lớn hơn sự kiện di động hay cả cách mạng sản sinh ra web.

Báo cáo của Bloomberg ước tính, giá trị thị trường Metaverse sẽ đạt 800 tỷ USD vào năm 2024. Theo hãng nghiên cứu IDC, đến 2025, thị trường thực tế ảo toàn cầu có thể đạt 28,7 triệu thiết bị.

Làm chủ công nghệ cao song hành cùng thế giới 

Là thành viên của cánh chim đầu đàn về công nghệ thông tin nước nhà - Tập đoàn Viettel, phương châm của Viettel High Technology là làm chủ công nghệ cao với trình độ song hành cùng thế giới, tiên phong kiến tạo xã hội thông minh, sử dụng công nghệ để giải quyết những bài toán của xã hội. Chính vì vậy, trên cuộc đua gia nhập kỷ nguyên siêu thế giới ảo, không thể vắng bóng VHT.

Hệ thống mô phỏng huấn luyện Kíp chỉ huy bay của VHT nghiên cứu, sản xuất

Để Metaverse được chấp nhận rộng rãi, cần phải đợi nhiều yếu tố, trong đó có 3 yếu tố quan trọng, gồm: sự phát triển về nhận thức của người dùng, sự cải thiện về chất lượng của cơ sở hạ tầng và phần cứng (hardware), các công cụ và nền tảng hỗ trợ. Tại Việt Nam, hiện chưa có những quy định pháp lý, các công ty dẫn dắt hay sản phẩm “lên khuôn” cho Metaverse. Đồng thời, nguồn nhân lực đòi hỏi phải hiểu biết nhiều lĩnh vực khác nhau. Với thực tế như vậy, cần phải có những cánh chim đầu đàn mạnh dạn tham gia triển khai các dự án về Metaverse với bước đi chuyên nghiệp, lộ trình rõ ràng để từ đó kéo theo sự vào cuộc của cơ quan nhà nước và tạo hiệu ứng lan tỏa cũng như định hướng đến các doanh nghiệp quy mô nhỏ hơn cùng lĩnh vực.

Trên toàn cầu, các sản phẩm và công nghệ được giới thiệu rộng rãi nhất trong Metaverse vẫn đến từ các ông trùm công nghệ như Facebook (nay là Meta), Microsoft, NVIDIA, Epic Games. Ở thị trường trong nước, có thể nhận ra, Metaverse đang phổ biến nhất ở lĩnh vực giải trí (game) và blockchain với sự tham gia chủ yếu của các doanh nghiệp và cá nhân nhỏ lẻ. Chưa có một công ty nào có khả năng phát triển hệ sinh thái hoàn chỉnh, được gọi là Metaverse để đẩy mạnh việc ứng dụng trong đa ngành, đa lĩnh vực khác nhau.

Trong bối cảnh đó, định hướng của VHT là ứng dụng Metaverse vào đa dạng lĩnh vực đời sống, tạo nên sự thay đổi từ những nhu cầu gần gũi nhất của con người. Với Metaverse, VHT đặt ra mục tiêu, kiến tạo một xã hội số tồn tại song song với thế giới thực, mở rộng phạm vi trên toàn cầu; đồng thời, đem lại nguồn doanh thu tỷ đô cho Tập đoàn Viettel từ các ứng dụng bao trùm trên các lĩnh vực khác nhau.

Hệ thống mô phỏng đào tạo lái xe vOTO nhận được sự đánh giá cao của các cơ sở đào tạo lái xe, được kỳ vọng là sản phẩm dân sự quan trọng để chinh phục thị trường

Tiếp cận Metaverse, Viettel High Technology vạch ra 3 hướng chính. Thứ nhất, VHT phân tích các điểm mạnh về mặt công nghệ và nhân sự nội tại của mình. Từ đó, ánh xạ tới các tập đoàn/công ty lớn trên thế giới đang phát triển xu hướng này như Apple, Microsoft, Amazon. Dựa trên kinh nghiệm của những ông lớn đi trước, VHT xác định các điểm tương đồng, công nghệ cần phát triển và lựa chọn lĩnh vực và mô hình kinh doanh phù hợp với Việt Nam.

Thứ hai, VHT sẽ đẩy mạnh quá trình hợp tác, ký kết các NDA/MOU, tăng cường việc chuyển giao công nghệ (nếu cần) để rút ngắn quá trình nghiên cứu, xác định được xu hướng công nghệ đúng đắn, đẩy mạnh quá trình cho ra sản phẩm. Cuối cùng, tận dụng nền tảng 5G có sẵn, VHT có thể triển khai cũng như tối ưu hoá được chi phí cho các ứng dụng phát triển cho nền tảng Metaverse.

Bước chân đầu tiên của Viettel trong Metaverse

Trên hành trình phát triển của VHT, để hiện thực hóa khát vọng sở hữu hệ thống mô phỏng huấn luyện chỉ huy bay và phi công Su-30 Việt Nam, chủ nhiệm đề tài Nguyễn Hải Dương và đội ngũ kỹ sư nghiên cứu, sản xuất thuộc Trung tâm Mô hình Mô phỏng, VHT đã trải qua cả một quá trình “đổ mồ hôi, sôi nước mắt”.

Với tinh thần khám phám phá, sáng tạo để làm chủ các công nghệ mới nhất, TT Mô hình mô phỏng (VHT) sẵn sàng chinh phục Metaverse với hệ sinh thái sản phẩm “công nghệ ảo"

Để dựng được mô phỏng máy bay, cách tiếp cận phổ biến là: các công ty mô phỏng mua dữ liệu từ nhà sản xuất máy bay, sau đó xây dựng hệ thống mô phỏng. Tuy nhiên, khi VHT đề cập vấn đề này với nhà sản xuất tại Nga, câu trả lời chỉ là cái lắc đầu. Không có bộ dữ liệu trong tay, song VHT vẫn hoàn thiện hệ thống mô phỏng huấn luyện phi công SU-30 chỉ trong vòng đúng 1 năm.

Để làm được điều đó, các kỹ sư đã thực hiện phương pháp chưa từng có tiền lệ: phối hợp với các chuyên gia của Quân chủng Phòng không - Không quân khảo sát nghiên cứu trên mô hình máy bay thật. Từ đó, nhóm xây dựng mô hình số 3D (sử dụng máy scan 3D toàn bộ máy bay), tính toán khí động học trên mô hình số, phối hợp với các chuyên gia, cố vấn của quân chủng, phi công và dữ liệu từ hộp đen để hiệu chỉnh tạo ra bộ dữ liệu cho máy bay Su-30.

Không những thành công trong lĩnh vực quân sự, sản phẩm mô phỏng do VHT nghiên cứu, chế tạo được kỳ vọng chinh phục thị trường dân sự với sản phẩm hệ thống mô phỏng lái xe hơi. Đây là một trong những sản phẩm lưỡng dụng đầu tiên của VHT, mô phỏng chính xác trải nghiệm của người lái xe ô tô, hỗ trợ đắc lực cho việc huấn luyện, đào tạo lái xe.

Các chuyên gia tại VHT nắm rõ, điều cốt lõi của hệ thống mô phỏng là tái hiện được trải nghiệm trên phương tiện. Vì vậy, hệ thống mô phỏng lái xe ô tô cần tổng hòa chính xác từ các thành phần: truyền động cơ khí, động cơ điều khiển, phần mềm… Qua quá trình thảo luận và bàn bạc kỹ lưỡng, các kỹ sư cũng xác định rằng, số hoá cảm giác đóng vai trò quan trọng nhất trong xây dựng hệ thống, việc mã hóa càng chính xác thì việc tái hiện càng hoàn hảo. Các phản hồi như rung lắc, lên xuống, hình ảnh, âm thanh… chắc chắn phải được tái hiện như khi dùng phương tiện thật. Xác định đường hướng thì dễ, nhưng để hiện thực hoá là một câu chuyện đòi hỏi rất nhiều nỗ lực bởi việc tiếp nhận, tái tạo và phản hồi trong không gian 3 chiều tạo thành khối lượng dữ liệu cực lớn hệ thống cần xử lý theo thời gian thực. Dẫu vậy, với những người lao động luôn tận tâm xây dựng Viettel theo cách riêng của mình, những con người dũng cảm bất chấp những truyền thống xưa cũ để làm nên những sản phẩm tầm cỡ thế giới, những trở ngại này không phải là rào cản quá lớn.

Hệ thống mô phỏng huấn luyện kíp xe tăng

Đó chỉ là 2 bước đi đầu tiên nhưng đặt nền móng vững chắc “Make in Việt Nam” của Viettel trong cuộc chơi Metaverse. Còn có rất nhiều những bước tiến khác đã được thực hiện khi VHT đã làm chủ các công nghệ mô phỏng hiện đại từ quân sự đến dân sự như: Hệ thống mô phỏng huấn luyện kíp xe tăng, hệ thống Sa bàn 4.0, hệ thống mô phỏng huấn luyện kíp chỉ huy bay, hệ thống mô phỏng huấn luyện kỹ thuật bắn súng, hệ thống mô phỏng tác chiến điện tử…

Cần biết rằng, những công nghệ lõi về mô hình mô phỏng kể trên, vốn không quốc gia nào chuyển giao cho một quốc gia nào. Chính vì thế, làm chủ những công nghệ ấy, VHT đã ghi danh Việt Nam vào danh sách số ít các nước trên thế giới sở hữu chúng. 

Từ xưa đến nay, làm chủ công nghệ lõi chưa bao giờ dễ dàng nhưng làm chủ công nghệ lõi chinh phục thế giới ảo để ảo mà như thật chắc hẳn còn khó hơn rất nhiều lần. Dẫu vậy, mục tiêu Metaverse của VHT đặt ra hoàn toàn có cơ sở trở thành hiện thực bởi Viettel luôn xác định: Phải làm chủ các công nghệ lõi. Với thành quả từ làm chủ công nghệ mô hình mô phỏng cùng đường hướng rõ ràng VHT đã vạch ra, kết hợp với đội ngũ nhân lực chảy trong mình “dòng máu” đổi mới sáng tạo Viettel, chắc chắn, trong vũ trụ ảo Metaverse sẽ mang dấu ấn khác biệt từ VHT.